Thứ Ba (19/03/2024)

Độ tuổi nào phải chịu trách nhiệm hình sự?

Mẹo nhỏ: Để tìm kiếm chính xác các bài viết của AZLAW, hãy search trên Google với cú pháp: "Từ khóa" + "azlaw". (Ví dụ: thành lập công ty azlaw). Tìm kiếm ngay

Độ tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định hiện hành. Bao nhiêu tuổi thì phải chịu trách nhiệm hình sự

Thông thường một người phải chịu trách nhiệm hình sự khi vi phạm các quy định của bộ luật hình sự, tuy nhiên cũng có xem xét tới độ tuổi của người thực hiện hành vi vi phạm đó mà có thể người vi phạm sẽ không phải chịu trách nhiệm hình sự. Quy định tại điều 12 Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi bổ sung 2017) quy định về độ tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự như sau:

Điều 12. Tuổi chịu trách nhiệm hình sự
1. Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm, trừ những tội phạm mà Bộ luật này có quy định khác.
2. Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng quy định tại một trong các điều 123, 134, 141, 142, 143, 144, 150, 151, 168, 169, 170, 171, 173, 178, 248, 249, 250, 251, 252, 265, 266, 286, 287, 289, 290, 299, 303 và 304 của Bộ luật này.

Bao nhiêu tuổi thì phải chịu trách nhiệm hình sự

Căn cứ theo quy định trên, độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự có thể phân chia như sau:

Dưới 14 tuổi, người phạm tội sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên trong một số trường hợp người phạm tội có thể bị đưa vào một số trường giáo dưỡng để giáo dục.
Người dưới 14 tuổi được coi là người chưa đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự hoặc chưa có năng lực trách nhiệm hình sự và không phải chịu trách nhiệm hình sự bởi vì xét về mặt sinh lý trí tuệ của đối tượng này chưa phát triển đầy đủ nên chưa nhận thức được tính nguy hiểm cho xã hội về hành vi của mình, chưa đủ khả năng tự chủ khi hành động. Tuy nhiên trong một số trường hợp người phạm tội sẽ phải đưa vào trường giáo dưỡng để giáo dục.

Từ 14 đến dưới 16 tuổi. Với độ tuổi này người phạm tội thực hiện hành vi vi phạm quy định trong bộ luật hình sự 2015 sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Các tội bị truy cứu trách nhiệm hình sự được liệt kê cụ thể tại Khoản 2, Điều 12 Bộ luật hình sự 2015. Nhìn chung các tội này đều là những tội có tính chất rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng.

Trên 16 tuổi người phạm tội bị truy cứu trách nhiệm hình sự về mọi tội. Mặc dù phải chịu trách nhiệm hính sự về mọi tội nhưng pháp luật cũng có quy định riêng về áp dụng hình phạt đối với người phạm tội chưa đủ 18 tuổi nhằm tạo điều kiện cho những người này có cơ hội để sửa sai.

Phân tích về độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự

Thứ nhất: Tuổi chịu trách nhiệm hình sự đều là “đủ mười 14 tuổi trở lên”, “đủ 16 tuổi trở lên”. Tức là người có hành vi vi phạm quy định pháp luật hình sự phải đạt tuổi đủ 14 tuổi, đủ 16 tuổi tính đến thời điểm người đó phạm tội. Hiểu một cách đơn giản thì người phạm tội có tuổi: 13 tuổi 11 tháng hay 15 tuổi 10 tháng thì đều chưa đạt tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự.

Thứ hai: Tuổi chịu trách nhiệm hình sự đã được cụ thể hóa và quy định chặt chẽ hơn so với Bộ luật hình sự năm 2009. Nếu như Bộ Luật hình sự năm 2009 chỉ quy định người phạm tội đủ 16 tuổi trở lên thì phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi loại tội phạm, còn người đủ 14 tuổi nhưng chưa đủ 16 tuổi chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng. Tuy nhiên Bộ luật hình sự 2015 đã quy định về vấn đề này cụ thể và chặt chẽ hơn về trách nhiệm hình sự của người đủ 14 tuổi nhưng chưa đủ mười 16 tuổi qua việc chỉ rõ nếu phạm tội trong độ tuổi này thì người phạm tội chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về những loại tội nào. Chẳng hạn như đủ 14 tuổi nhưng chưa đủ 16 tuổi sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự về tội giết người, tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe người khác, tội hiếp dâm….. Nhìn chung quy định về tuổi chịu trách nhiệm hình sự trong Bộ luật hình sự năm 2015 đã chặt chẽ, cụ thể hơn nhiều so với quy định về tuổi chịu trách nhiệm hình sự trong Bộ luật hình sự năm 2009.

Như vậy, Bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi bổ sung 2017) đã có quy định cụ thể rõ ràng hơn so với Bộ luật dân sự 1999: Bổ sung quy định loại trừ đối với người từ đủ 16 tuổi trở lên phạm tội phải chịu trách nhiệm hình sự (Ví dụ: tội dâm ô, tội giao cấu với người chưa thành niên…) nhằm đảm bảo sự thống nhất trong quy định pháp luật giữa Phần Chung và Phần Tội phạm của Bộ luật hình sự; Quy định cụ thể trường hợp người phạm tội là người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự trong 28 tội được liệt kê ở trên

Xem thêm: Các loại tội phạm

Liên hệ để được hỗ trợ

Bài viết liên quan