Nghỉ hưu trước tuổi? (Điều kiện, mức hưởng)

Hưởng lương hưu hay còn gọi là chế độ hưu trí là một trong những chế độ của bảo hiểm xã hội. Đối với một số trường hợp người lao động hưởng bảo hiểm xã hội một lần thì ngoài ra người lao động có thể nghỉ hưu trước tuổi trong một số trường hợp

Điều kiện nghỉ hưu trước tuổi

Theo quy định tại điều 55 luật bảo hiểm xã hội 2014 quy định về điều kiện nghỉ hưu trước tuổi, nghỉ hưu sớm khi suy giảm khả năng lao động như sau:

Điều 55. Điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động
1. Người lao động quy định tại các điểm a, b, c, d, g, h và i khoản 1 Điều 2 của Luật này khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên được hưởng lương hưu với mức thấp hơn so với người đủ điều kiện hưởng lương hưu quy định tại điểm a và điểm b khoản 1 Điều 54 của Luật này nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Từ ngày 01 tháng 01 năm 2016, nam đủ 51 tuổi, nữ đủ 46 tuổi và bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên thì đủ điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động. Sau đó mỗi năm tăng thêm một tuổi cho đến năm 2020 trở đi, nam đủ 55 tuổi và nữ đủ 50 tuổi thì mới đủ điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên;
b) Nam đủ 50 tuổi, nữ đủ 45 tuổi và bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên;
c) Bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên và có đủ 15 năm trở lên làm nghề hoặc công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, Bộ Y tế ban hành.
….

Theo đó để được nghỉ hưu trước tuổi, người lao động phải đáp ứng các điều kiện sau:
– Đã có đủ 20 năm đóng BHXH
– Suy giảm khả năng lao động từ 61% đến 80% và đảm bảo điều kiện về tuổi đời nam đủ 55 tuổi, nữ đủ 50 tuổi
– Bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên và nam đủ 50 tuổi, nữ đủ 45 tuổi.
– Bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên và có đủ 15 năm trở lên làm nghề hoặc công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, Bộ Y tế ban hành. (Theo thông tư 15/2016/TT-BLĐTBXH)

Như vậy, để được nghỉ hưu trước tuổi, người lao động phải làm giám định mức suy giảm khả năng lao động và mức suy giảm tối thiểu là 61%. Khi nghỉ hưu trước tuổi mức hưởng lương hưu sẽ thấp hơn mức hưởng chế độ hưu trí thông thường được tính như sau: Mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy định thì giảm 2%. Trường hợp tuổi nghỉ hưu có thời gian lẻ đến đủ 06 tháng thì mức giảm là 1%, từ trên 06 tháng thì không giảm tỷ lệ phần trăm do nghỉ hưu trước tuổi. Khi tính tỷ lệ hưởng lương hưu trường hợp thời gian đóng đóng bảo hiểm xã hội có tháng lẻ thì từ 01 tháng đến 06 tháng được tính là nửa năm; từ 07 tháng đến 11 tháng được tính là một năm.

Hồ sơ nghỉ hưu trước tuổi

– Sổ BHXH;
– Quyết định nghỉ việc hưởng chế độ hưu trí hoặc văn bản chấm dứt hợp đồng lao động hưởng chế độ hưu trí;
– Giấy giới thiệu của người sử dụng lao động (đối với người đang đóng BHXH bắt buộc) hoặc Giấy đề nghị khám giám định (đối với người đang bảo lưu thời gian đóng BHXH hoặc đã có quyết định nghỉ việc chờ giải quyết chế độ hưu trí, trợ cấp hàng tháng);
– Bản chính hoặc bản sao hợp lệ của một hoặc các giấy tờ khám, điều trị bệnh, tật: Tóm tắt hồ sơ bệnh án, giấy xác nhận khuyết tật, giấy ra viện, sổ khám bệnh…
– Một trong các giấy tờ chứng minh nhân thân: Chứng minh nhân dân, căn cước công dân, hộ chiếu…

Khoẻ mạnh có được nghỉ hưu trước tuổi hay không?

Tôi sinh năm 1964, là giáo viên tiểu học và đã đóng BHXH được 26 năm. Tôi công tác được đánh giá tốt, sức khỏe bình thường, nhưng vì hoàn cảnh gia đình tôi xin nghỉ hưu trước tuổi được không? Nếu được thì tôi sẽ được hưởng chế độ về trợ cấp hoặc lương hưu như thế nào? Xin quý luật sư vui lòng cho tôi biết. Xin chân thành cảm ơn!

Trả lời

Để nghỉ hưu trước tuổi phải đáp ứng các điều kiện nêu trên, theo thông tin bác đưa ra thì bác năm nay 55 tuổi và đã có 26 năm đóng BHXH bắt buộc theo quy định của pháp luật, sức khỏe bình thường. Áp dụng quy định trên thì bác đã đủ thời gian đóng BHXH ( 20 năm) để hưởng lương hưu tuy nhiên chưa đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định của pháp luật. Theo đó, áp dụng Điều 61 luật BHXH:

Điều 61. Bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội
Người lao động khi nghỉ việc mà chưa đủ điều kiện để hưởng lương hưu theo quy định tại Điều 54 và Điều 55 của Luật này hoặc chưa hưởng bảo hiểm xã hội một lần theo quy định tại Điều 60 của Luật này thì được bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội.

Mức lương hưu khi bác đến tuổi nghỉ hưu được tính theo quy định tại điều 56 Luật bảo hiểm xã hội 2014 là:
– 20 năm đầu = 45%
– 6 năm tiếp theo = 6 x 2% = 12%
– Tổng mức hưởng = 45%+ 12% = 57%
Mức bình quân tiền lương được tính là trung bình 5 năm trước khi nghỉ hưu theo khoản 1 điều 62 Luật bảo hiểm xã hội 2014

Xem thêm: Thủ tục rút bảo hiểm xã hội một lần