Sử dụng người lao động chưa thành niên

Sử dụng lao động chưa thành niên là hành vi mà người sử dụng lao động sử dụng lao động là người dưới 18 tuổi. Khi sử dụng lao động chưa thành niên, người sử dụng lao động phải chú ý đến rất nhiều vấn đề như thời giờ làm việc, danh mục những ngành nghề được sử dụng lao động dưới 15 tuổi…

Khi sử dụng lao động chưa thành niên, người sử dụng lao động phải có sự đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ; lập sổ theo dõi riêng, ghi đầy đủ họ tên, ngày tháng năm sinh, công việc đang làm, kết quả những lần kiểm tra sức khỏe định kỳ và xuất trình khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu. ( Điều 144 BLLĐ)

Thời giờ làm việc của lao động chưa thành niên (Điều 146 Bộ luật lao động 2019)

Đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi: không được quá 08 giờ trong 01 ngày và 40 giờ trong 01 tuần. Người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi có thể được làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm trong một số nghề, công việc theo danh mục do Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội ban hành.
Dưới 15 tuổi: không được quá 04 giờ trong 01 ngày và20 giờ trong 01 tuần; không được làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm.

Sử dụng lao dộng dưới 15 tuổi (Điều 145 Bộ luật lao động 2019 và Điều 3 Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH)

Người sử dụng lao động khi tuyển dụng lao động là người dưới 15 tuổi cần lưu ý các điều kiện sau:
– Phải giao kết hợp đồng lao động bằng văn bản với người chưa đủ 15 tuổi và người đại diện theo pháp luật của người đó.
– Bố trí giờ làm việc không ảnh hưởng đến thời gian học tập của người chưa đủ 15 tuổi.
– Phải có giấy khám sức khỏe của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền xác nhận sức khỏe của người chưa đủ 15 tuổi phù hợp với công việc và tổ chức kiểm tra sức khỏe định kỳ ít nhất một lần trong 06 tháng.
– Bảo đảm điều kiện làm việc, an toàn, vệ sinh lao động phù hợp với lứa tuổi.
– Người sử dụng lao động chỉ được tuyển dụng và sử dụng người từ đủ 13 tuổi đến chưa đủ 15 tuổi vào làm các công việc nhẹ quy định tại Phụ lục II Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH

– Người sử dụng lao động không được tuyển dụng và sử dụng người chưa đủ 13 tuổi làm việc, trừ các công việc nghệ thuật, thể dục, thể thao nhưng không làm tổn hại đến sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách của người chưa đủ 13 tuổi và phải có sự đồng ý của cơ quan chuyên môn về lao động thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.

Danh mục công việc được sử dụng người từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi làm việc:

Những công việc được sử dụng người từ đủ 13 đến dưới 15 tuổi làm việc (phụ lục kèm theo thông tư số 09/2020/TT-BLĐTBXH)
– Biểu diễn nghệ thuật.
– Vận động viên thể thao.
– Lập trình phần mềm.
– Các nghề truyền thống: chấm men gốm; cưa vỏ trai; làm giấy dó; làm nón lá; chấm nón; dệt chiếu; làm trống; dệt thổ cẩm; thêu thổ cẩm; làm bún gạo; làm miến; làm giá đỗ; làm bánh đa; dệt tơ tằm; se sợi hoa sen; vẽ tranh sơn mài, se nhang, làm vàng mã (trừ các công đoạn có sử dụng hóa chất độc hại như sơn ta, hóa chất tẩy rửa, hóa chất dùng để ướp màu, hóa chất tạo mùi, tạo tàn nhang cong…).
– Các nghề thủ công mỹ nghệ: thêu ren; mộc mỹ nghệ; làm lược sừng; làm tranh dân gian (tranh Đông Hồ, tranh Hàng Trống…); nặn tò he; làm tranh khắc gỗ, biểu tranh lụa; nhặt vỏ sò, điệp để gắn trên tranh mỹ nghệ; mài đánh bóng tranh mỹ nghệ; xâu chuỗi tràng hạt kết cườm, đánh bóng trang sức mỹ nghệ; làm rối búp bê; làm thiếp mừng các sản phẩm từ giấy nghệ thuật trang trí trên thiếp mừng; làm khung tranh mô hình giấy, hộp giấy, túi giấy.
– Đan lát, làm các đồ gia dụng, đồ thủ công mỹ nghệ từ nguyên liệu tự nhiên như: mây, tre, nứa, dừa, chuối, bèo lục bình, đay, cói, quế, guột, đót, lá nón
– Gói nem, gói kẹo, gói bánh(trừ việc vận hành hoặc sử dụng các máy, thiết bị, dụng cụ đóng gói)
– Nuôi tằm
– Làm cỏ vườn rau sạch; thu hoạch rau, củ, quả sạch theo mùa
– Chăn thả gia súc tại nông trại
– Phụ gỡ lưới cá, đan lưới cá, phơi khô thủy sản
– Cắt chỉ, đơm nút, thùa khuyết, đóng gói vào hộp các sản phẩm dệt thủ công

Lưu ý khi sử dụng lao động chưa thành niên

Hiện nay, nhu cầu tìm kiếm việc làm ngày càng cao, đồng thời độ tuổi lao động cũng được nới rộng hơn so với trước đây. Để bảo vệ quyền lợi của người lao động chưa thành niên, pháp luật lao động hiện hành đã có phần quy định riêng cho đối tượng người lao động chưa thành niên. Theo quy định tại Điều 143 và Điều 144 – Bộ luật lao động 2019

Điều 143: Lao động chưa thành niên
Lao động chưa thành niên là người lao động chưa đủ 18 tuổi
Điều 144. Nguyên tắc sử dụng lao động là người chưa thành niên
1. Lao động chưa thành niên chỉ được làm công việc phù hợp với sức khỏe để bảo đảm sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách.
2. Người sử dụng lao động khi sử dụng lao động chưa thành niên có trách nhiệm quan tâm chăm sóc người lao động về các mặt lao động, sức khỏe, học tập trong quá trình lao động.
3. Khi sử dụng lao động chưa thành niên, người sử dụng lao động phải có sự đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ; lập sổ theo dõi riêng, ghi đầy đủ họ tên, ngày tháng năm sinh, công việc đang làm, kết quả những lần kiểm tra sức khỏe định kỳ và xuất trình khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu.
4. Người sử dụng lao động phải tạo cơ hội để lao động chưa thành niên được học văn hóa, giáo dục nghề nghiệp, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề.

Như vậy, người sử dụng lao động cần chú  ý đến việc sử dụng lao động chưa thành niên để tránh trường hợp vi phạm các quy định pháp luật lao động đối với đối tượng lao động đặc biệt này./.