Đòi lại tiền chuyển nhầm vào tài khoản của người khác?

Dịch vụ ngân hàng ngày càng phổ biến, việc chuyển tiền rất đơn giản chỉ với vào thao tác trên điện thoại hoặc máy tính. Một số trường hợp thao tác sai do bất cẩn, nhiều chủ tài khoản chuyển nhầm tiền tới tài khoản không mong muốn. Vậy chuyển tiền nhầm vào tải khoản của người khác có lấy lại được không?

Yêu cầu hoàn trả tiền do chuyển khoản nhầm người nhận

Việc xử lý sai sót trong giao dịch ngân hàng theo quy định tại điều 33 Thông tư số 21/2018/TT-NHNN, khi khách hàng phát hiện có sai sót trong việc giao dịch như ghi nhầm tài khoản, nhầm ngân hàng, nhầm người nhận,…thì ngân hàng sẽ hủy và hoàn trả Lệnh thanh toán theo yêu cầu của khách hàng. Các bước thực hiện như sau:

Bước 1: Chủ tài khoản chuyển nhầm báo lại cho bên ngân hàng mình đã tiến hành giao dịch và thông tin về tài khoản đã chuyển tiền nhầm. Ngân hàng tiếp nhận yêu cầu của khách hàng đồng thời rà soát và kiểm tra lại lịch sử giao dịch của khách hàng đó.

Bước 2: Ngân hàng chuyển tiền báo lại sự việc trên cho bên ngân hàng nhận tiền.
Sau khi nhận được thông báo từ ngân hàng chuyển tiền, bên ngân hàng nhận tiền sẽ tiến hành giải quyết trong vòng từ 3-5 ngày. Liên hệ với chủ tài khoản nhận nhầm để yêu cầu hoàn lại số tiền đã nhận.

Bước 3: Ngân hàng nhận tiền sẽ bồi hoàn lại tiền cho ngân hàng chuyển và gửi lại về tài khoản của khách hàng gửi tiền.

Thông tư số 21/2018/TT-NHNN khách hàng chỉ được nhận lại số tiền chuyển nhầm khi người bị chuyển tiền nhầm đồng ý trả lại. Vậy trường hợp người nhận tiền không đồng ý trả lại thì người chuyển tiền nhầm có lấy lại được không?

Có được phép sử dụng tiền không rõ nguồn gốc chuyển vào tài khoản

Nếu tự nhiên bạn nhận được một số tiền lớn chuyển vào tài khoản thì có được phép sử dụng hay không? Theo quy định pháp luật thì nếu nhận được số tiền như vậy nếu không rõ nguồn gốc thì người nhận có nghĩa vụ hoàn trả lại cho chủ cũ. Điều này được quy định cụ thể tại bộ luật dân sự 2015 như sau:

Điều 579. Nghĩa vụ hoàn trả
1. Người chiếm hữu, người sử dụng tài sản của người khác mà không có căn cứ pháp luật thì phải hoàn trả cho chủ sở hữu, chủ thể có quyền khác đối với tài sản đó; nếu không tìm được chủ sở hữu, chủ thể có quyền khác đối với tài sản thì phải giao cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền, trừ trường hợp quy định tại Điều 236 của Bộ luật này.
2. Người được lợi về tài sản mà không có căn cứ pháp luật làm cho người khác bị thiệt hại thì phải hoàn trả khoản lợi đó cho người bị thiệt hại, trừ trường hợp quy định tại Điều 236 của Bộ luật này.

Trên thực tế khi xảy ra các trường hợp tương tự, thường ngân hàng có thể cung cấp thông tin người nhận chuyển khoản để hai bên tự “thoả thuận”. Trong trường hợp thoả thuận không thành thì bên chuyển nhầm có thể tiến hành khởi kiện hoặc tố cáo bên nhận chuyển nhầm ra cơ quan công an để xử lý theo quy định

Xử phạt đối với người nhận chuyển tiền nhầm nhưng không hoàn trả

Xử phạt hành chính: Người nhận tiền do chuyển nhầm nếu không hoàn trả có thể bị xử phạt hành chính từ 3.000.000 VNĐ – 5.000.000 VNĐ theo quy định tại điều 15 nghị định 144/2021/NĐ-CP nếu “chiếm giữ” hoặc “sử dụng” trái phép tài sản của người khác

Xử lý hình sự: Trường hợp cố tình không trả tài sản có thể bị xử lý hình sự theo điều 176 (Tội chiếm giữ trái phép tài sản), 177 (Tội sử dụng trái phép tài sản) bộ luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) với mức phạt là cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù tuỳ từng múc độ

Khởi kiện để lấy lại tiền chuyển nhầm

Ngoài việc, tố cáo thì người chuyển tiền nhầm còn có thể khởi kiện để đòi lại khoản tiền chuyển nhầm. Trường hợp này, khách hàng cần chuẩn bị đơn khởi kiện và các tài liệu để yêu cầu hoàn trả lại số tiền. Tuy nhiên, trên thực tế việc khởi kiện thường tương đối khó khăn vì một số lý do:

• Khởi kiện nơi bị đơn cư trú (thường trên thực tế người nhận thường ở rất xa so với người chuyển)
• Giấy tờ về thông tin của bị đơn (bản sao giấy tờ cá nhân, xác nhận nơi cư trú
• Số tiền nhỏ, thấp hơn nhiều chi phí so với việc khởi kiện

Theo đó, trường hợp số tiền chuyển nhầm lớn thì có thể khởi kiện. Tuy nhiên, nếu thoả thuận được thì việc xử lý vấn đề sẽ nhanh hơn rất nhiều.