Dịch vụ công ích thiết yếu là gì?

Theo quy định mới của Hà Nội, một trong các đối tượng được cấp giấy đi đường là các đơn vị cung cấp cấp dịch vụ công ích thiết yếu. Vậy, theo quy định các đơn vị này được xác định như thế nào?

Dịch vụ công ích thiết yếu là gì?

Theo hướng dẫn tại khoản 28 điều 4 luật doanh nghiệp 2020 quy định như sau:

Điều 4. Giải thích từ ngữ
Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
28. Sản phẩm, dịch vụ công ích là sản phẩm, dịch vụ thiết yếu đối với đời sống kinh tế – xã hội của đất nước, địa phương hoặc cộng đồng dân cư mà Nhà nước cần bảo đảm vì lợi ích chung hoặc bảo đảm quốc phòng, an ninh và việc sản xuất, cung ứng sản phẩm, dịch vụ này theo cơ chế thị trường khó có khả năng bù đắp chi phí.

Theo khoản 4, điều 3 nghị định 32/2018/NĐ-CP giải thích như sau:

Điều 3. Giải thích từ ngữ
Trong Nghị định này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
4. Sản phẩm, dịch vụ công ích là sản phẩm, dịch vụ mà việc sản xuất, cung ứng sản phẩm, dịch vụ này theo cơ chế thị trường khó có khả năng bù đắp chi phí hoặc sản phẩm, dịch vụ có tính chất đặc thù; được Nhà nước trợ giá phần chênh lệch giữa giá tiêu thụ, giá sản phẩm dịch vụ theo quy định của Nhà nước hoặc phần chênh lệch giữa số tiền do người được hưởng sản phẩm, dịch vụ công ích thanh toán theo quy định của Nhà nước, với chi phí hợp lý của nhà sản xuất, cung ứng sản phẩm, dịch vụ công ích để sản xuất, cung ứng sản phẩm, dịch vụ công ích do Nhà nước đặt hàng (hoặc giao nhiệm vụ theo quy định của pháp luật chuyên ngành nếu có).

Khoản 2, điều 1 nghị định 32/2019/NĐ-CP cũng đề cập tới các dịch vụ công ích thiết yếu gồm:

– Dịch vụ bưu chính công ích;
– Xuất bản (không bao gồm lĩnh vực in và phát hành xuất bản phẩm);
– Hoạt động trong lĩnh vực nông, lâm nghiệp theo quy định của Chính phủ;
– Quản lý, khai thác hệ thống công trình thủy lợi, thủy nông liên tỉnh, liên huyện, kè đá lấn biển theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ;
– Quản lý, khai thác, điều hành hệ thống kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia, đường sắt đô thị; điều hành giao thông vận tải đường sắt quốc gia, đường sắt đô thị;
– Dịch vụ không lưu, dịch vụ thông báo tin tức hàng không, dịch vụ tìm kiếm, cứu nạn;
– Bảo đảm an toàn hàng hải (không bao gồm nạo vét, duy tu luồng hàng hải công cộng);
– Trường hợp khác theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ trên cơ sở đề nghị của cơ quan đại diện chủ sở hữu

Như trước đây, khi cấp giây đi đường chỉ yêu cầu điều kiện là các đơn vị cung cấp hàng hóa, dịch vụ thiết yếu. Hiện nay, theo quy định mới về giấy đi đường yêu cấp cho các đơn vị cung cấp dịch vụ công ích thiết yếu.

Cấp giấy đi đường cho các trường hợp cung cấp dịch vụ công ích thiết yếu

2. Nhóm 2: Các tổ chức, doanh nghiệp thực hiện các nhiệm vụ công tác trong lĩnh vực dịch vụ công ích thiết yếu:
a. Đối tượng: Cán bộ, công chức, công vụ, công nhân viên, người lao động trực tiếp thực hiện các hoạt động dịch vụ công ích thiết yếu.
b. Thẩm quyền cấp Giấy đi đường: Phòng Cảnh sát giao thông Công an Thành phố.
c. Quy trình cấp:
– Bước 1: Cung cấp thông tin cho cơ quan quản lý ngành, lĩnh vực (Sở quản lý theo chuyên ngành, lĩnh vực hoạt động của tổ chức, doanh nghiệp. Ví dụ: Sở Thông tin và Truyền thông quản lý doanh nghiệp lĩnh vực bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin; Sở giao thông quản lý doanh nghiệp vận tải; Sở Công thương quản lý doanh nghiệp lĩnh vực bán buôn, bán lẻ, siêu thị…).
Thủ trưởng các tổ chức, doanh nghiệp trực tiếp thực hiện các nhiệm vụ công tác trong lĩnh vực dịch vụ công ích thiết yếu cử 01 cán bộ đại diện cơ quan, đơn vị làm việc trực tiếp với cơ quan quản lý ngành, lĩnh vực để cung cấp các thông tin, danh sách các cá nhân, người lao động, người điều khiển phương tiện mô tô, người điều khiển ô tô theo Biểu mẫu của Công an Thành phố (Danh sách cá nhân – Biểu mẫu số 01; Danh sách người điều khiển xe mô tô, danh sách người điều khiển xe ô tô: mỗi loại lập riêng theo Biểu mẫu số 02) để đề nghị xem xét cấp giấy đi đường có mã nhận diện. 
– Bước 2: Gửi danh sách đề nghị cấp Giấy đi đường
Cơ quan quản lý ngành, lĩnh vực tổng hợp danh sách cá nhân, người lao động, người điều khiển phương tiện mô tô, người điều khiển ô tô đề nghị cấp giấy đi đường của các cơ quan, tổ chức có nhu cầu kèm theo các Biểu mẫu của Công an Thành phố, gửi Phòng Cảnh sát Giao thông (qua thư điện tử đã xác thực trên hệ thống) để duyệt, cấp Giấy đi đường có mã nhận diện. 
–  Bước 3: Duyệt Giấy đi đường
Căn cứ vào danh sách đã được duyệt của Cơ quan quản lý ngành, lĩnh vực, Phòng Cảnh sát Giao thông cấp Giấy đi đường.
– Bước 4: Cấp Giấy đi đường
+ Đối với Giấy đi đường có mã nhận diện của phương tiện và người điều khiển ô tô: Phòng Cảnh sát giao thông gửi tới Cơ quan quản lý ngành, lĩnh vực (qua thư điện tử đã được hệ thống xác nhận). Cơ quan quản lý ngành, lĩnh vực chuyển Giấy đi đường có mã nhận diện cho các các tổ chức, doanh nghiệp, đơn vị, cơ quan, cá nhân có nhu cầu đã được phê duyệt để tổ chức in, cấp Giấy đi đường và sử dụng.
– Đối với Giấy đi đường có mã nhận diện cho người điều khiển mô tô: Phòng Cảnh sát giao thông in, ký, đóng dấu và gửi tới Cơ quan quản lý ngành, lĩnh vực để gửi trả cho các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp, cá nhân có nhu cầu đã được phê duyệt.

6. Nhóm 6: Các tổ chức, cá nhân và các trường hợp cấp thiết khác phục vụ thực hiện các hoạt động công vụ, công ích thiết yếu:
a. Đối tượng: Các cá nhân, người lao động làm việc trong các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và các trường hợp cấp thiết khác phục vụ thực hiện các hoạt động công vụ, công ích thiết yếu.
b. Thẩm quyền cấp Giấy đi đường: Công an xã, phường, thị trấn. 
c. Quy trình: 
–  Bước 1: Cung cấp thông tin 
Thủ trưởng các đơn vị cử 01 cán bộ đại diện làm việc trực tiếp với Công an xã/phường/thị trấn để cung cấp thông tin cần thiết theo quy định, cung cấp địa chỉ thư điện tử và thực hiện việc xác thực thư điện tử trên hệ thống với Ủy ban nhân dân xã/phường, thị trấn.
–  Bước 2: Gửi danh sách đề nghị cấp Giấy đi đường
Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị, tổ chức lập danh sách cán bộ, công chức, công vụ đề nghị cấp Giấy đi đường (theo biểu mẫu số 03) và các tài liệu có liên quan gửi về Ủy ban nhân dân các xã, phường, thị trấn qua địa chỉ thư điện tử đã xác thực trên hệ thống.
–  Bước 3: Duyệt Giấy đi đường
Trên cơ sở danh sách đề nghị của các cơ quan, tổ chức; căn cứ vào diện các đối tượng theo quy định, Ủy ban nhân dân các xã/phường/thị trấn duyệt danh sách cấp Giấy đi đường và chuyển cho Công an xã/phường/thị trấn cấp Giấy đi đường có mã nhận diện (ký, đóng dấu).
–  Bước 4: Cấp Giấy đi đường
Công an xã/phường/thị trấn trực tiếp gửi Giấy đi đường có mã nhận diện tới các cơ quan, tổ chức theo địa chỉ đăng ký.